Collageen – de fundering van je lichaam
Schoonheid zit vanbinnen – daar zijn we het allemaal over eens. Maar wist je dat we dit eigenlijk letterlijk mogen nemen? We hebben het over de belangrijkste bouwstenen van je lichaam: collageen. Dit is een proteïne die structuur geeft aan je haren, huid, nagels, botten, pezen en ligamenten. Zonder collageen zouden we uit elkaar vallen. Wat is collageen nou precies, waarom hebben we het zo broodnodig en krijg je er wel voldoende van binnen?
Wat is collageen?
Collageen is de belangrijkste proteïne die we in ons lichaam terugvinden. Wist je trouwens dat collageen goed is voor een derde van de proteïnen in je lichaam? Het is een van de belangrijkste bouwstenen van onze botten, spieren, huid, ligamenten en pezen. Collageen komt echter voor in nog tal van andere lichaamsdelen zoals bloedvaten, tanden en het hoornvlies.
Je kan het nog het best vergelijken met de ‘lijm’ die al die dingen bij elkaar houdt. Meer nog, het woord komt van het Griekse woord ‘kólla’, wat zoveel betekent als lijm.
Wat doet collageen in je lichaam?
Er bestaan minstens 16 verschillende types collageen. De vier voornaamste soorten zijn type I, II, III en IV. Hieronder gaan we wat dieper in op deze vier types collageen en hun functie in ons lichaam:
- Type I: Dit type vormt 90% van je lichaamseigen collageen. Het bestaat uit hechte vezels. Ze geven structuur aan je botten, huid, pezen, bindweefsel en je tanden.
- Type II: Dit type bestaat uit iets lossere vezels en komt voor in elastisch kraakbeen, de kussentjes voor je gewrichten.
- Type III: Dit type geeft structuur aan je organen, slagaders en spieren.
- Type IV: Dit type bevordert de hydratatie en zit in de verschillende laagjes van je huid.
Met het ouder worden, maakt je lichaam minder collageen aan en van slechtere kwaliteit. Tot je 25ste hoef je je weinig zorgen te maken. Tijdens je jeugd maakt je lichaam immers voldoende collageen aan. Maar daarna is het oppassen geblazen. Eenmaal volwassen merk je dat je alsmaar meer kwaaltjes en pijntjes begint te krijgen. Je herstelt minder snel van een blessure, je huid verliest z’n glans en dat heeft allemaal te maken met een gebrek aan collageen.
Zaken die de collageenproductie beschadigen
Niet alleen ouderdom zorgt ervoor dat je lichaam minder collageen aanmaakt. Er zijn ook enkele slechte gewoontes die bijzonder schadelijk zijn voor een gezonde collageenproductie. Vermijd de volgende collageen verwoestende gewoontes:
- Te lang in de zon vertoeven: Ultraviolette straling kan de collageenproductie verminderen – vermijd dus buitensporige blootstelling aan de zon.
- Te veel suiker en geraffineerde koolhydraten eten. Suiker dwarsboomt de eigenschap van collageen om zichzelf te repareren. Geraffineerde koolhydraten zitten vooral in pasta, witte bloem, wit brood of voedingswaren met veel suiker.
- Roken: Een beetje voorspelbaar, maar roken is evenmin goed voor de aanmaak van kwaliteitsvol collageen. Het is geen geheim dat roken leidt tot slechtere genezing van wondjes en rimpels veroorzaakt.
Waarom collageen supplementen nemen?
Natuurlijk vind je collageen gewoon in voedingswaren, maar het is lang niet evident om er voldoende van binnen te krijgen. Collageen zit vooral in het bindweefsel van dierlijk eten.
Collageenrijke voeding is niet voldoende
Kip en varkenshuid zit bijvoorbeeld boordevol van deze bouwstenen. Een bouillon getrokken van de botjes van kippen of andere dieren is een rijke bron van collageen.
Er bestaat echter discussie of het eten van collageenrijke voeding ook daadwerkelijk de hoeveelheid van dit belangrijke proteïne in je lichaam verhoogt. Wanneer je proteïnen consumeert, worden ze afgebroken tot aminozuren. Dat betekent dat het niet meteen in je lichaam wordt omgezet. Precies daarom zijn collageensupplementen zo populair én belangrijk.
Collageen supplementen: voordelen
Een efficiënte manier om het collageengehalte in je lichaam te verhogen, is het nemen van collageen supplementen. Het grote voordeel van deze supplementen is dat het direct in je lichaam wordt opgenomen, zonder dat het eerst afgebroken moet worden.
Soorten supplementen
De geprefereerde vorm van een collageen supplement is zogenaamd collageen hydrolysaat. Het poeder is smaakloos en kan eenvoudig opgelost worden in drankjes en andere voedingswaren. Bij hydrolysaat wordt het proteïne opgesplitst in aminozuren waardoor het direct door het lichaam opgenomen kan worden.
Gehydrolyseerd collageen is verkrijgbaar als supplement in poeder vorm in een pot, maar ook als pillen of capsules. Een pot met poeder is sterk aan te bevelen. Pillen en capsules kunnen groot zijn, en lastig door te slikken. Alsmede, zit er vaak weinig collageen poeder in, waardoor je er veel in moet nemen. Daarbij veel mensen hebben liever geen capsule of pil, vanwege het omhulsel, dat in veel gevallen bestaat uit gelatine (een varkens product). Collageen poeder komt altijd met een maatschepje. Het is heel simpel: in de ochtend gooi je een schepje in je koffie, thee of welke drank ook, of het mag ook nog in de yoghurt. En klaar is Kees. Geen ‘gedoe’ met pillen doorslikken.
Gezondheidsvoordelen
Het is algemeen bekend dat collageen supplementen talrijke gezondheidsvoordelen hebben, gaande van het verlichten van gewrichtspijn tot een mooiere huid:
- Soepelere en gezonde huid: Collageen speelt een cruciale rol bij de soepelheid, vochthuishouding en gezondheid van je huid. Naarmate je ouder wordt, produceert je lichaam minder collageen, wat een droge huid veroorzaakt en de o zo gevreesde rimpeltjes. Geen wonder dat je op bevochtigende crèmes vaak de vermelding ‘met collageen’ ziet staan! Helaas is het zo dat collageen in smeersels de huidbarrière niet doorkomt. Meerdere studies bevestigen dit. De enige goede manier om de lichaamseigen collageen huishouding naar een hoger platform te tillen is dus orale inname.
- Gewrichtspijn voorkomen en verlichten: Collageen helpt de stevigheid van je kraakbeen bewaren – de rubberachtige band die rond en tussen je gewrichten zit. Het innemen van collageen supplementen kan daarom helpen om gewrichtspijn te voorkomen en te verzachten.
- Voorkom botverlies: Precies omdat collageen de belangrijkste bouwsteen is van je botten, leidt een gebrek eraan met het ouder worden tot botverlies. Osteoporose wordt bijvoorbeeld gekenmerkt door een lagere bot kwaliteit en is gelinkt aan een hoger risico op breuken.
- Verbeterde hartgezondheid: Collageen is ook verantwoordelijk voor de opbouw van de wanden van je slagaders – de aderen die het bloed van je hart naar de rest van je lichaam stuwen. Zonder voldoende collageen kunnen je aderen verzwakken en fragiel worden.
- Sterkere spieren: Tussen de 1 en 10 procent van het spierweefsel bestaat uit deze krachtpatser onder de eiwitten. Je spieren zijn dol op dit krachtige eiwit. Collageen zorgt voor sterkere en goed werkende spieren!
- Mooier uiterlijk: De meeste mensen weten wel dat collageen een essentiële bouwsteen is van de nagels en je haar. Het supereiwit voorkomt niet alleen broze nagels, maar zorgt er ook voor dat je haar sneller groeit en zijn glans behoudt.
Het is dan ook niet echt een verrassing dat collageen zo’n populair ingrediënt is in gezondheid- en schoonheidsproducten. Het geheim voor de ‘eeuwige jeugd’ zullen we wellicht nooit ontrafelen, maar collageen innemen lijkt alvast een goed begin. Het is niet voor niets dat bekendheden als Kourtney Kardashian hun dag beginnen met een warm collageenrijk drankje!